Belediye Başkanı Ülgür Gökhan, Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği (ÇAKAB) ile SUEZ-ALTAŞ ortaklığında tam ölçekli entegre katı atık yönetim sisteminin (EKAY) kurulması ve işletilmesine ilişkin bilgilendirmelerde bulunmak üzere basın mensupları ile bir araya geldi. Başkan Gökhan yeni sistem ile birlikte, özellikle çöp deponi alanının ömrünün uzayacağını, geri dönüşüm oranlarının artacağını ve atıkların enerjiye dönüştürülebileceğini kaydetti.
Belediye Meclis Salonunda gerçekleşen toplantıya, Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli ve ÇAKAB üyesi ilçe ve beldelerin Belediye Başkanları ile yetkilileri de katıldı.
Bir süre önce, Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği (ÇAKAB) ile SUEZ-ALTAŞ ortaklığının, katı atıkları entegre biçimde yönetmek üzere 29 yıllık bir imtiyaz sözleşmesi imzalaması ile başlayan süreç hakkında bilgilendirmelerde bulunan Başkan Gökhan, “Biliyorsunuz ÇAKAB, uzun yıllardır hizmet veriyor. Bu birlik, her bir yerel yönetimin, İl Özel İdaresi de dahil olmak üzere, atıklarının depolanması sürecinde kurulmuş bir birliktir. Ve birliğimizin çöp depolama alanı Avrupa Birliği projesiyle finanse edilmiştir. İlk zamanlarda bu Birlik içinde Erenköy ve Kumkale Belediyeleri de vardı. Ama onlar sonra kapandı. Şu anda Çanakkale Belediyesi, Lapseki Belediyesi, Kepez Belediyesi, Umurbey Belediyesi ve Çardak Belediyesi ile İl Özel İdaresi olarak ÇAKAB birliğimiz çalışmalarına devam etmektedir. Önceleri, her belediye ayrı ayrı çöpünü topluyordu, ücret karşılığında çöp depolama alanına çöplerini bırakıyorlardı. Şimdi ise, SUEZ Çanakkale firmasıyla ÇAKAB bir imtiyaz sözleşmesi imzaladı. Bu sözleşme yaklaşık 2 yıllık bir süreçte gerçekleşti. Sonuçta, Danıştay'ın ve Çevre ve Şehircilik Bakanlığının onayını gerektiren bir süreçti. Bunun sonunda artık belediyeler çöplerinin toplanmasından bertarafına kadar, bu firmayla sözleşme yaptı. Bu noktada belediyeler olarak sadece sokak süpürülmesi, temizlik işleri gibi işlerin dışında, çöplerin toplanması, taşınması ve bertarafı konusunda bu firmayı yetkili kıldık” dedi.
“Bu Projeyle Çöp Deponi Alanımızın Ömrünü 20 Yıl Uzatmış Olacağız”
Başkan Gökhan, bu sözleşmeye neden ihtiyaç duyulduğu konusunda da bilgilendirmelerde bulunarak, “Çöp depolama alanımızın belli bir ömrü var. Bu alanda 3 tane lot (hücre) var. O 3 lotun da kapasiteleri belli. Bu alanların ne kadar sürede dolacağı ve oraya taşınan atıkların ne kadarının depolama alanında yer aldığı konusunda bir bilgimiz var. Bu bilgi, depolama alanının çok kısa sürede ömrünü tamamlayacağını, yeni depolama alanına ihtiyaç duyacağımızı ortaya koyuyor. Biz, tüm belediyeler olarak, çöp depolama alanına götürdüğümüz atıkların sadece yüzde 8'ini ayrıştırabiliyoruz. Sözleşme kapsamında yapılacak olan geri kazanım tesisleri tamamlandığında, geri kazanım oranımız yüzde 65'e çıkacak. Depolama alanına giden atığın yüzde 92'si de önceden çöp depolama alanında depolanıyor, o da kapasiteyi çabuk tüketmemize neden oluyordu. Şimdi atık oranı yüzde 92'den yüzde 35'e inecek. Bu olduğu zaman yaklaşık 20 yıl daha kullanım süresi elde etmiş olacağız” diye konuştu.
Çöp Toplama Sisteminde de Bütünlük Sağlanacak
Başkan Gökhan firmanın hangi çalışmaları yürüteceğine yönelik de bilgiler vererek, “Firma, öncelikle çöp toplama işini yapacak. Geri kazanım tesislerini yapacak Ve bertaraf süreçlerinde de sızıntı suyu arıtma, kompost tesisi, depolama sahasının iyileştirilmesi, alandan çıkacak olan gazın enerji tesisine verilmesi ve enerji üretilmesi ile ilgili çalışmalar, aynı zamanda da toplama araçlarının, kamyonlarının yenilenmesi, ekipmanların yenilenmesi gibi birçok yatırımı bu firma yapacak. Böylelikle hem toplama sistemimizde bir bütünlük sağlamış olacağız aynı zamanda da çöp depolama alanımızın kullanım kapasitesini uzatmış olacağız” dedi.
Atıklar, Alternatif Yakıtlara Dönüşecek
Sistemin aktif olarak çalışması neticesinde yeni projelerin de ortaya konacağını belirten Başkan Gökhan, “Bu noktada atıklardan Aty (atıktan türetilmiş yakıt ) üretilmesi imkanı olacak. Depo gazından enerji, kompost üretilmesi ve buradan gelecek olan gelirlerin de yine imtiyaz sözleşmesine göre ÇAKAB'A da pay gelmesi söz konusu olacak. Dolayısıyla sıfır atık projesine uygun olarak daha çok ayrıştırılmış malzeme elde etmek, çöp depolama alanımızın da kapasitesini artırmak üzere böyle bir sözleşme imzaladık” şeklinde konuştu.
Çalışmalar 1 Temmuz İtibariyle Başladı
Başkan Gökhan, konuşmasını şöyle sürdürdü; “Dünden itibaren de (1 Temmuz 2019 Pazartesi) bu sistem faaliyete geçti, artık belediyelerimizde çöpleri bu firma topluyor. Çöp depolama alanı bu firma tarafından dizayn ediliyor, yenileniyor. Oralarda yatırımlar yapılmaya başlandı. Yatırımlar tamamlandıkça basın mensuplarıyla bilgilendirme gezileri yapabiliriz. Bu farklı sistemi, Türkiye'de bir bütün olarak, toplama, bertaraf, ayrıştırma, geri kazanım olmak üzere tüm bu sistemleri ilk defa Çanakkale Belediyesi bütüncül olarak harekete geçirmiş oldu. Bunun için SUEZ firmasına, ALTAŞ firmasına ayrı ayrı teşekkür ediyorum. Birliğin ilk kurulduğu dönemdeki ve halen görevde bulunan Belediye Başkanı arkadaşlarımıza ve İl Özel İdaresi yetkililerine de katkılarından dolayı teşekkür ediyorum.”
Sistem İki Yıl İçinde Kurulmuş Olacak
Çanakkale SUEZ RR Atık Hizmetleri A.Ş. Genel Müdürü Metin Suadiyeli de bir konuşma yaparak, sisteme ilişkin bilgiler verdi. Suadiyeli, “Bu çalışmada ikili toplama dediğimiz sistemi kuracağız. Evsel atıkların ve geri dönüştürülebilir ambalaj atıklarının ayrı şekilde toplandığı bir sistem. Şu anda zaten Çanakkale'deki bazı mahallelerde sadece ambalaj atıklarının koyulacağı kumbaralar var. Biz bunları geliştireceğiz. Yeni kumbaralar getireceğiz. Bu sistemi iki sene içerisinde kuracağız. Bir de eğitim programlarımız olacak. Bunu çok önemsiyoruz. En küçüklerden başlamak üzere, ilkokul, ortaokul ve tüm öğrenciler başta olmak üzere kentlilere bilgilendirmelerde bulunacağız” dedi.
Açıklamaların ardından yetkililer, sisteme yeni dahil olan çöp toplama araçlarını tanıtarak, çalışma prensiplerine ilişkin basın mensuplarına bilgiler verdi. Yerli üretim, tüm sistemin hidrolik olduğunu yeni araçlarla önceliğin iş güvenliğine verildiği, çöplerin daha kolay ve pratik olarak toplandığı belirtildi.
Tam Ölçekli Entegre Katı Atık Yönetim Sistemi (EKAY) Hakkında
Çanakkale, Lapseki, Kepez, Çardak, Umurbey Belediyeleri ile İl Özel İdaresinden oluşan ve 184.000 nüfusa hizmet veren Çanakkale Katı Atık Yönetim Birliği'nde toplanan atıklar 2009 yılından bugüne Türkiye'deki ilk AB Destekli Katı Atık Yönetimi yatırımlarından olan Çanakkale Düzenli Depolama Tesisi'nde bertaraf edilmektedir. Projenin uygulanmasıyla, Türkiye'deki sıfır atık hedefleriyle uygun olarak depolanan atık miktarının azaltılması ve depolama tesisinin uzun yıllar hizmet verebilmesi için hem kaynağında ayrı toplanan atıklardan hem de karışık çöpten ayrılan malzemelerden geri kazanım sağlanacaktır.
Tasarım-Yapım-İşletme ve Finansman sorumluluğu Yüklenicide olan bu sözleşmeyi yürütmek üzere Özel Amaçlı Şirket olarak SUEZ ÇANAKKALE RR Atık Hizmetleri A.Ş kurulmuştur. Proje kapsamında atık yönetimi entegre biçimde yürütülecek olup toplama, taşıma, ön işlem, geri kazanım ve bertaraf süreçlerinden SUEZ ÇANAKKALE RR Atık Hizmetleri sorumlu olacaktır.
Proje yatırımları kapsamında, Mekanik Ayırma – Alternatif Yakıt - Kompost Tesisi, Sızıntı Suyu Arıtma Tesisi, Depolama Sahasının İyileştirilmesi, Depo Gazı Enerji Tesisi, Toplama Araçları, Getirme Merkezleri ve Konteynırlar bulunmaktadır. Yapılacak bu tesisler ile depolama sahasının ömrü 20 sene kadar uzatılacaktır.
Proje ile atıklardan ikincil hammadde, alternatif yakıt, depo gazından enerji ve kompost üretilecek ve elde edilen gelirle atık yönetiminin finansmanına katkı sağlanacaktır. Proje kapsamında geri kazanım oranı %8'den %65'e çıkarılacak ve böylece depolanan atık oranı %92'den %35'e indirilecektir.